Charakter relacji łączącej Zygmunta
Freuda i Minnę Bernays – siostrę jego żony, przez ponad siedemdziesiąt lat
budził szereg plotek, rodzących się między biografami i historykami, w których
podstawową wątpliwością było istnienie bądź nieistnienie romansu między tym
dwojgiem. Zastanawiano się czy byli oni jedynie partnerami intelektualnymi,
wzajemnymi muzami, czy też parą, za nic sobie mającą koligacje rodzinne i
przyzwoitość. Kolejne lata przyniosły jednoznaczne dowody w tej sprawie,
przemawiające za wysokim stopniem zażyłości kochanków, których historię każdy
chciał odtąd poznać.
Kochanka Freuda stanowi powieść opartą na faktach (wybrana
bibliografia została załączona), będącą jednak wyłącznie wytworem wyobraźni
autorek, które korzystając z dostępnych informacji, pozwoliły sobie na
zrekonstruowanie dziejów romansu, wzbudzającego wciąż szereg kontrowersji.
Gdy Minna Bernays po raz kolejny
traci posadę, postanawia szukać schronienia u siostry i jej męża, którego
praktyka naukowa staje się coraz poważniejsza, pozwalając tym samym na
przyjęcie pod dach kolejnej osoby. Kobieta szybko odnajduje się w nowej
przestrzeni – staje się nieocenioną pomocą dla Marthy, opiekunką i
pocieszycielką dla jej dzieci, a dla Freuda – muzą i natchnieniem.
Mimo wielu starań poskromienia
coraz silniejszej zażyłości, namiętność między tym dwojgiem wybucha jako
naturalna konsekwencja ich intelektualnych dysput. Rozmawiając o seksualności i
popędach, Minna i Zygmund szybko stali się ich ofiarami. Relacja dotąd czysto
intelektualna, stała się odtąd związkiem skrywanym za wszelką cenę i wszystkimi
dostępnymi środkami.
Dom Freudów przeobraził się w
ośrodek pożądania, którego Martha zdawała się nie zauważać, doskonale znając
charakter swojego skorego do uniesień męża.
Autorki nie tylko sprawnie
ukazały kolejne etapy romansu, rozkwitłego w Wiedniu końca wieków, ale też
zmyślnie wplotły w fabułę kolejne poglądy Freuda, spotykające się z nieufnością
a nieraz i szyderstwem innych naukowców. Zaprezentowały naukowca, pragnącego za
wszelką cenę dowieść swych racji, nieustępliwego i niezwykle oddanego sprawie
(osobie), na której właśnie jest skupiony. Jego teorie na tema histerii czy
znaczenia snów stały się doskonałym tłem do zakazanego romansu „kobiety o
inteligencji mężczyzny” i człowieka, który ogromną wagę przypisuje ludzkiej
seksualności i konieczności zaspokajania popędów.
Po lewej Martha, po prawej Minna |
Autorki wykazały także dbałość o
precyzyjne nakreślenie tła społeczno-obyczajowego, coraz silniejszej niechęci
do środowiska żydowskiego oraz biegłość w portretowaniu swoich postaci.
Minna okazała
się osobą nie tylko niezwykle inteligentną, ale też dociekliwą, samodzielną i
niełatwo poddającą się sugestiom innych (szczególnie tym, dotyczących jej
zamążpójścia).
Freud zaś to
osoba tyleż skupiona na pracy i namiętna, co łatwo przerzucająca swoje
zainteresowanie na kolejne osoby, którym poświęca się całkowicie, za nic
wówczas mając innych. Nie jest postacią wybieloną i chwaloną – wręcz przeciwnie
– ukazany został jako stereotypowy przedstawiciel swojego gatunku: zasłaniający
prawdziwe rozmowy o problemach swoimi teoriami, nieustępliwy, źle znoszący
porażkę, raniący kobiety.
Zadziwiła mnie
postać Marthy – kobiety zrezygnowanej i pogodzonej z losem żony
kontrowersyjnego naukowca i matki jego dzieci, która ma jedynie być i nie
reagować na jego kolejne przygody, co też konsekwentnie robiła, usuwając się
niejako w cień.
Jest coś w narracji Mack i
Kaufman, co sprawiło, że nie mogłam oderwać się od lektury – jakieś subtelne
przyciąganie, naglące do prędkiego poznania losów tej niezwykłej pary
kochanków, której losy zostały na zawsze splecione. Nie jest to zwykły romans,
oparty na schematyzmie, lecz dobrze skonstruowana powieść, przy której warto
zatrzymać się na dłużej.
Wszak najlepsze historie pisze życia, a ile w niej prawdy – wiedzą tylko
Freud i Bernays.
4+, kochanka, literatura powszechna, Minna Bernays, nauka, popędy, przeszłość, rodzina, romans, seks, seksualność, sny, Tania Książka, teorie, Wydawnictwo Znak, Zygmunt Freud
Bardzo podobała mi się ta powieść, tak jak piszesz, styl autorki jest niezwykły, potrafi oczarować i wzruszyć. Dla mnie ta historia była niesamowitą mieszanką pasji i namiętności.
OdpowiedzUsuńDokładnie! Zgadzam się, choć wielu stawia wobec niej surowe zarzuty.
UsuńChodzi za mną ta książka. Oglądałam ją w Matrasie i nawet chciałam kupić, ale fundusze nie pozwoliły. Za bardzo szalałam w tym miesiącu, może innym razem się uda :)
OdpowiedzUsuńA może spróbuj na Allegro? Często udaje mi się wyłowić okazyjne ceny:)
UsuńUwielbiam wywody myśleniowe Freuda, więc gdy zobaczyłam tę książkę w księgarni, od razu mi się spodobała. Teraz wiem, że warto :)
OdpowiedzUsuńTroszkę ich tu będzie, więc mam nadzieję, że się nie zawiedziesz, gdy po nią sięgniesz;)
UsuńZgadzam się z tobą, że książka przyciąga. W pewnym momencie miałam trochę dosyć Minny, ale i tak nie mogłam się oderwać od lektury:) Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńPrzeżywałam to samo, myślę nawet, że każdy przeżywał:)
Usuń