piątek, 12 kwietnia 2013

William Paul Young – Rozdroża


Tytuł: Rozdroża
Autor: William Paul Young
Wydawnictwo: Nowa Proza
ISBN: 978-83-7534-066-2
Rok wydania: 2012
Ilość stron:
320
Cena: 35 zł







Po lekturze Chaty W.P. Younga, która zrobiła niemałe zamieszanie na listach bestsellerów całego świata, autor stał się dla mnie rozpoznawalnym znakiem nowej jakości w literaturze religijnej z elementami baśni i fantastyki.


Bohaterem Rozdroży jest Anthony Spencer – biznesmen, któremu trudność sprawia zobaczenie czegokolwiek poza czubkiem własnego nosa. Jego postawa egoizmu wydaje mu się doskonałym pomysłem na życie: dzięki niej osiąga wszelkie wyznaczone sobie cele. Nie ma on problemów z posuwaniem się do najgorszych zachowań, nie obca są mu także postawy makiawelizmu i konformizmu. Manipulacja to drugie imię Anthony’ego. Dla siebie samego jest on centrum wszechświata. Niestety – za swoje zachowanie płaci brakiem przyjaciół, a także nadszarpniętymi relacjami z rodziną, z którą od lat nie potrafi się porozumieć. Jedynym prawdziwym przyjacielem Spencera jest alkohol – wierny słuchacz i pomocnik przy wszelkiego rodzaju problemach – zawsze gotowy do niesienia wsparcia.
Anthony po jakimś czasie popada w manię – wciąż ma poczucie bycia śledzonym i obserwowanym. Wyczuwa w swoim otoczeniu podglądacza, nie potrafi go jednak wskazać. Z tego powodu zakłada monitoring w każdej ze swoim posiadłości i z jeszcze większą nieufnością odnosi się do wszystkich otaczających go ludzi.
Coraz większy stres staje się przyczyną nasilających się bólów głowy, tak mocnych, że pewnego dnia Spencer po utracie przytomności, trafia na OIOM w stanie śpiączki. 
Wówczas to jego duch rozpoczyna wędrówkę, swoisty exodus z ciała. Na swojej drodze spotyka postaci, które całkowicie zmienią jego życie – przywrócą mu człowieczeństwo, uwrażliwią na innych ludzi. Podczas walki lekarzy o życie bohatera, ten rozpoczyna dysputy o własnym życiu ze spotkanymi postaciami, uznawanymi przez siebie za wytwór fantazji. Dyskusje odbywają się w niszczejącym, zaniedbanym ogrodzie, symbolizującym jego duszę. Anthony podczas rozmów, jakie przeprowadzi, wejdzie w głąb własnej psychiki i serca – rozdrapie wszelkie rany, obudzi uśpione demony, jeszcze raz przepracuje wszystkie traumy, uświadomi sobie, że koniecznie musi przewartościować swoje życie, które poddał rewizji. Skorupa jego niedowiarstwa pękła bardzo szybko.
Pytanie jednak czy na takie zmiany nie jest już za późno i czy Anthony będzie miał jeszcze okazję do naprawienia swoich błędów.


Gdy na polski rynek trafiły Rozdroża, wszyscy czytelnicy oczekiwali hitu na miarę poprzedniej powieści.
Niestety, najnowsza wydana w Polsce publikacja Younga, przeszła przez literacki świat niemalże bez echa, pozostawiając po sobie tylko niewielką poświatę nieosiągniętej popularności.
Wydaje się, że sięgają po nią jedynie wielcy fani twórczości Younga, a także ci, którzy śledzą jego pisarskie poczynania na bieżąco. Wielka szkoda, bowiem Rozdroża, to kolejna bardzo dobra próba przeniesienia prawd religijnych na łono literatury popularnej, w sposób niekonwencjonalny i zaskakujący.

I choć brakuje powieści tej uroku i wyjątkowości Chaty, stanowi godną kontynuatorkę drogi twórczej wybranej przez pisarza. Mimo że pierwsze kilkadziesiąt stron, to pełna dłużyzn opowieść, to właśnie owa niespieszność, mniej więcej od połowy książki, nabiera właściwego znaczenia i podkreśla prawdziwość boskiej rzeczywistości w świecie ludzkim.
Projekt literacki Younga silnie opiera się na poetyce boskiej dobroci, wszechmocności i – nade wszystko – miłości.
Pisarz w sposób sobie charakterystyczny podejmuje problematykę bólu i cierpienia, także tego niewyrażalnego. Przedstawia dogmaty religijne w sposób przystępny, zręcznie wplatając je w fabułę. Zabieg ten stał się jednym z czynników budujących fenomen owej powieści i będący jej cechą charakterystyczną.
Niestety, owa powtarzalność w sposobie konstruowania świata przedstawionego i wplatania w niego prawd wiary, stała się prawdopodobnie bezpośrednią przyczyną kiepskiej popularności Rozdroży. Na chwilę obecną książce tej nie udało się powtórzyć sukcesu swojej poprzedniczki, mimo że paradoksalnie posiada te same cechy: narracja prowadzona jest tak samo, postać Boga przedstawiona jest na podobnych zasadach, fabuła ma wiele punktów wspólnych. A jednak: schematyczność Youngowi się nie opłaciła. Podczas lektury nie umiałam przeboleć jej pretensjonalności, nachalnego dydaktyzmu i moralizatorstwa. Young przekroczył cienką granicę dobrego smaku, czyniąc swój tekst patetycznym, a momentami wręcz propagandowym. W wielu miejscach tchnie on sztucznością, brak w nim szczerości i autentyzmu Chaty.
Mimo zderzenia w powieści tej ogromu poglądów, filozofii i metafizycznych rozważań, przekraczania granic religii, magii i realizmu, wciąż wiele z niej fragmentów nużących, co było nie do pomyślenia w przypadku Chaty.  Są w niej jednak ustępy prowokujące do osobistej refleksji, budujące wrażenie, jakoby książka została dedykowana właśnie nam i jakby Bóg bezpośrednio przez nią do nas przemawiał – to momenty, w których przez pryzmat książki czytamy siebie i to one w dużej mierze ratują tę publikację. Są bardzo dobre, bo w jakiś sposób – nasze.   

Rozdroża, to powieść religijna o wymowie uniwersalnej, promująca wartości takie jak postawa bezinteresownej miłości do ludzi, rezygnacji z własnego egoizmu i odpowiedzialnej troski o innych. To historia przepełniona ciepłem, nadzieją i wszechobecną bożą miłością, przekonująca, że na zmiany nigdy nie jest za późno.
Czy polecam? Tak, ale wcześniej radzę zajrzeć pod okładkę Chacie.



____
Recenzja Chaty po kliknięciu w okładkę:



11 komentarzy:

  1. No cóż, ja nie mogłam porównać "Rozdroży" do poprzedniczki i trudno mi ocenić, na ile wtórna jest fabuła:) Książka niesamowicie mi się podobała - sposób opowiadania o życiu, wierze, Bogu - przemawiało to do mnie mocno. Oczywiście nie na miarę C.S. Lewisa, ale jednak. Będę musiała przeczytać "Chatę", żeby wyrobić sobie bardziej miarodajną opinię:)
    Pozdrawiam serdecznie!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Young ma dar zajmującego opowiadania o tych sprawach;) Nie wiem jak ja z kolei odebrałabym "Rozdroża" bez uprzedniej lektury "Chaty":) W każdym razie polecam ją, czyta się naprawdę rewelacyjnie;)

      Usuń
  2. Hmm.. jeśli skonstruowane są podobnie i postacie przedstawione są podobnie i prawy wiary takie same, to w czym "Chata" jest lepsza?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Była pierwsza. To raz. Rozdroża, to jak dla mnie próba przedłużenia sobie sławy na dokładnie tym samym schemacie. Skoro Young napisał jakiś czas temu prawie identyczną książkę, to po co wydał drugą?
      Poza tym w "Chacie" wyczuwało się szczerość, a tutaj, tak jak napisałam w recenzji - bardzo jej brakuje.
      Poza tym początek jest słaby i nużący. I tak dalej, i tym podobne.
      Wszystkie elementy gorsze,a tym samym to w czym "Chata" jest lepsza wypunktowałam w recenzji, wystarczyło uważniej przeczytać.:)

      Usuń
  3. Czytałam "Rozdroża" i muszę przyznać, że mimo tych początkowych dłużyzn i zamotań, książka bardzo mi się podobała, jednak numerem jeden jest dla mnie "Chata", którą przeczytałam zaraz po "Rozdrożach" Kolejność nie ta, ale w przypadku tej tematyki nie miało to dla mnie wielkiego znaczenia.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. I o to mi właśnie chodzi! Początek nużący, schematy te same, ale w gruncie rzeczy to nie jest zła książka i mnie również w ostatecznym rozrachunku się podobała. Jednak - do mojego zachwytu "Chatą" bardzo jej daleko:)

      Kolejność rzeczywiście nie ma tu większego znaczenia;)

      Usuń
  4. niestety nie znam twórczości autora, aczkolwiek akurat Twoja recenzja mnie zaciekawiła, mimo, że książka przeszła przez czytelniczy światek bez echa ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mam nadzieję,m że po nią sięgniesz - a jeszcze gorliwiej zachęcam do lektury wspomnianej "Chaty":)

      Usuń
  5. Ten komentarz został usunięty przez autora.

    OdpowiedzUsuń
  6. Czytałam "Rozdroża" całkiem niedawno i jestem pod wrażeniem przesłania tej książki. Obiecałam sobie, że sięgnę po "Chatę", jednakże na razie do tego nie doszło. Wszystko przede mną:)
    Pozdrawiam :)

    OdpowiedzUsuń
  7. "(...)nie umiałam przeboleć jej pretensjonalności, nachalnego dydaktyzmu i moralizatorstwa." - strasznie tego nie lubię więc jeśli w ogóle sięgnę po Younga to prędzej po polecaną "Chatę".

    OdpowiedzUsuń